ELKARRIZKETA

VICTOR AIERDIri

La Oficina Comarcal de Sostenibilidad es un equipamiento puesto en marcha por Udaltalde 21 Nerbioi-Ibaizabal en 2011 que ofrece su servicio, recursos y actividades a los once ayuntamientos y a la población de la comarca Nerbioi-Ibaizabal.
Su misión es: “ser el servicio público referente para la dinamización, la información, la participación, la consulta y la asesoría en sostenibilidad de la comarca Nerbioi-Ibaizabal, orientado al apoyo de las Agendas Locales 21 de los municipios miembros, a los agentes sociales con relación o incidencia ambiental y a la población de la comarca en general”.
Udaltalde 21 Nerbioi-Ibaizabal es una agrupación de once municipios vizcaínos: Arakaldo, Arrankudiaga, Arrigorriaga, Basauri, Etxebarri, Galdakao, Orduña, Orozko, Ugao-Miraballes, Zaratamo y Zeberio.
Es una experiencia de colaboración comarcal puesta en marcha en 2004 para el impulso del desarrollo sostenible, esto es, el progreso económico, la equidad social y la protección y mejora del medio ambiente. En definitiva, la mejora de la calidad de vida de la ciudadanía.
Su actuación persigue integrar los criterios de sostenibilidad en la política municipal a través de la Agenda Local 21.
Los principales servicios de la Oficina de Sostenibilidad son: Agenda Local 21; Agenda 21 Industrial; Agenda 21 Escolar; Gestión de Residuos; y Movilidad sostenible.

Herrian, erdialdean, 18. zenbakia daukan eraikinaren beheko aldean, Jasangarritasun Bulegoa dago. Handik pasatzean, ikusgarria da kanpoko itxura: kristalera handia, kolorezko lore handi batekin. Txukuna eta dotorea da lokala. Baina, herritarrek ezagutzen dute? Badakite zer egiten den eta zer egin daitekeen bulego horretan? Horri buruzko informazioa lortzeko eta herritarrei helarazteko, Victor Aierdirengana jo dugu. Bera Udaltalde 21 Nerbioi-Ibaizabaleko koordinatzailea da.

1.- Hasteko, azalduko diguzu zer den Udaltalde 21 Nerbioi- Ibaizabal?
Eskualdeko hamaika udalerrik osatutako elkartea da garapen jasangarria bultzatzeko. Tokiko Agenda 21 programaren bitartez, jasangarritasun irizpideak udal politikan integratzea du helburu. Lankidetza-esperientzia hau 2004an abiatu zen eta hauek dira udalerri partaideak: Arakaldo, Arrankudiaga, Arrigorriaga, Basauri, Etxebarri, Galdakao, Urduña, Orozko, Ugao-Miraballes, Zaratamo eta Zeberio. Garapen jasangarria bi hitzetan honela uler daiteke: aurrerapen ekonomikoa, gizarte berdintasuna eta ingurumenaren babesa eta hobekuntza. Azken finean, herritarren bizi-kalitatea hobetzea.

2.- Eta zer da Jasangarritasun Bulegoa? Zenbat pertsona daude lanean? Zer egiten dute?
Udaltalde 21 Nerbioi-Ibaizabalek 2011n abian jarritako ekipamendua berria da, Nerbioi-Ibaizabal eskualdeko hamaika udalei eta herritarrei zerbitzua, baliabideak eta jarduerak eskaintzeko. Bere egitekoa hauxe da: “Nerbioi-Ibaizabal eskualdean erreferentziazko zerbitzu publikoa izatea iraunkortasunaren arloko dinamizazioari, informazioari, parte-hartzeari, kontsultari eta aholkularitzari dagokienez. Elkarteko kide diren udalerriei, ingurumenaren arloan jarduten duten gizarte-eragileei eta, oro har, eskualdeko herritarrei laguntza emango die Tokiko Agenda 21en arloan”.
Hiru teknikari daude lanean egunero. Bertan egiten dira ere eskualdeko udal ordezkarien bilerak eta gainerako jarduerak: tailerrak, lantaldeak eta formakuntza saioak. Eguneroko lana hamaika udalei laguntza ematea da, bost arlotan: Tokiko Agenda 21, Industria Agenda 21, Eskolako Agenda 21, Hondakinen kudeaketa, eta Mugikortasun iraunkorra.

3.- Duela gutxi Etxe Berdeak programa antolatu du Jasangarritasun Bulegoak. Baina badira ekintza gehiago. Zer egin da orain arte? Zein da plangintza epe laburrera?
Arrankudiagako Bulegoak oraindik ez du urtea bete, baina honera etorri arte Udaltaldeak hainbat proiektu eta jarduera garatu du aipatutako lan ildoetan: udalak, ikastetxe, industria, hondakinak eta mugikortasuna. Epe laburrean egingo dugunaren artean zerbait aukeratzekotan hiru ekintza edo proiektu azpimarratuko nituzke: Bulegoa hedatzeko komunikazio kanpaina, Tokiko Agenda 21eko Ekintza Planen berrikuspena eta Jatorri industrialeko Isurpen Guneen Inbentarioa.

4.- Azken hilabeteetan hainbat hondakin biltzeko edukiontzi bereziak (kargadoreak, bateriak…) jarri dituzue Bulegoan eta udaletxean. Nolako harrera izan dute? Jendea hurbiltzen da hondakinak uztera?
Ohiko bilketaz gain (organikoa eta gainerakoa, papera eta kartoia, beira eta erabilitako arropa) Udaltalde Nerbioi-Ibaizabalek bilketa berriak jarri ditu martxan eskualdeko udalerrietan: etxeko landare-olio erabilia 2010ean (46 kontainer, hamar udalerritan) eta 2011an, inprimaketetako hondakinak eta sakelako telefonoak, batetik (53 edukiontzi), eta pilak eta metagailuak (57 edukiontzi) bestetik. Azken hauen datuak zabaltzeko goizegi da 2011 urte amaieran ipini zirelako, baina olioaren inguruan esan liteke 2010 urtean Nerbioi-Ibaizabal eskualdeak 36.121 kilo olio birziklatu zituela, alegia biztanle bakoitzeko 0,57 kilo bataz beste. Beste modu batera esanda, eskualdeko etxeetako bizilagunen konpromisoari esker, gure ibaietako, lurpeko eta itsasoetako 36,12 milioi litro ur kutsatzea saihestu da. Honetaz esan behar da ere Arrankudiagako datuak eskualdean bigarren onenak direla.

5.- Orain, Udaltalde eskualdeko herrietako Ekintza Planak berritzen ari da. Prozesu horretan herritarren parte-hartzea sustatu nahi da. Azaldu ahal diguzu labur zer den Ekintza Plana eta nola parte hartu ahal duten herritarrek?
Tokiko Agenda 21a Tokiko Ekintza Planaren inguruan egituratzen da, epe labur eta ertainerako kudeaketa tresna da eta, bertan, iraunkortasun irizpideak integratzen dira udal politikan.Udalerriaren gizarte- eta ingurumen-egoerari buruzko Diagnostikoa egin ondoren, Plan berriaren esku-hartzearen lehentasunezko eremuak zehaztuko dira, eta, azkenik, Eskualdeko Ekintza Plana diseinatuko da.
Honek guztiak herritarren eta gizarte eragileen partaidetza behar du. Parte-hartze bide nagusiak hauek dira: herritarren partaidetzarako foroak edo tailerrak. Bertan, herritarrek beren ikuspegiak partekatu ahal izango dituzte Tokiko Agenda 21ean jorratzen diren eta udal-eskumenekoak diren zenbait gairi buruz (plangintza, mugikortasuna, biodibertsitatea, gizarte-arazoak, gazteria, kultura, kirola, generoa, zarata eta kutsadura, besteak beste). Udaleko nahiz Udaltaldeko web orrian galdera-sorta erantzun ahal izango da; eta aldi berean, telefono bidezko inkesta egingo zaio eskualdeko biztanle-lagin estatistiko bati.

6.- Bulegoa egiteko herriko lokal bat okupatu zen, udalaren jabetzakoa dena. Horrek kezka edo kontrako jarrera bat sortu zuen batzuen artean, herriak lokal bat galdu zuelako, eta herrian ez dago lokalik hainbat ekintza egiteko. Zer ekarri dio lokalak herriari? Lokala Arrankudiagan egoteak eraginik izan du herritarron inplikazioan? Beste herriren batean egoteak eragozpenak sortuko lizkiokeen bulegoari edo bere funtzionamenduari?
Erabaki hau Udaltaldean parte hartzen duten udalek hartu zuten. Bulegoa dago eta izango da udalek nahi duten tokian. Bulegoak (ekipamendua, lokala) hamaika udalerrietako batean egon behar du fisikoki eta hortik udal guztiei eta eskualdeko herritarrei zerbitzua eman, fisikoki edo komunikazio teknologien bitartez. Lana egiteko modua ahalik eta eraginkorren izan dadin saiatzen gara Bulegotik. Adibidez, eskualdeko, eta ez udaleko zerbitzua izanda, berebiziko garrantzia du sare lanak: webgune egokia eta komunikazio arina, udaletara eraman Bulegoaren laguntza eta eragileen arteko komunikazioa erraztu.
Bulegoaren ekarpenak herriari? Hiru azpimarratuko nituzke: goiko erakundeen ekarpen ekonomikoa lokala eraberritzeko (Aldundia eta Udalsarea 21), herritik kanpoko udal ordezkari nahiz eragile sozial eta ekonomikoen bisita iraunkorrak eta bulegoak eskaini ditzakeen jardueretan parte hartzeko aukera.

7.- Udalak protokolo bat dauka Bulegoarekin, lokala erabili ahal izateko.
Bulegoa dela eta, Arrankudiaga-Zolloko Udala eta Udaltalde 21 Nerbioi-Ibaizabal arteko harremanak Erabilera Lagapen Hitzarmen baten bitartez arautzen dira. Bertan, Jasangarritasun Bulegoko erabilera askotarako aretoan jarduerak egitea aurreikusten da. Arrankudiagako pertsona eta taldeen erabilpen hau protokolo baten bitartez zehazten da. Laburturik, udaletxean jarduera aurkeztu eta bulegoaren lanarekin bateragarri badira ez dago inolako arazorik.

8.- Amaitzeko, Arrankudiaga-Zolloko herritarrentzako mezurik?
Norberaren egunoroko azturak aztertu eta jasangarriak diren edo hobetu daitezkeen ikusi. Bulegoak lagundu dezake hobekuntza horretan eta, jakina, Bulegoak antolatzen dituen jardueretan parte hartzera gonbidatuta daude Arrankudiaga- Zolloko herritarrak. Azkenik, hiru aste barru, bisitatu Udaltaldearen web orri berritua: www.ut21.org.